Emirdağ Düğün Geleneği

Emirdağ / Kültür

• 21.06.2015 15:28
• Fotoğraflar
• Video
• Yorumlar

Emirdağ yöresinde eskiden görücü usulü ile evlenme yaygındı. Her ne kadar adı görücü usulü olsa da kız elinde helkelerle çeşmeye gider, oğlan yol kenarından bakar, ya da yol üzerindeki evlerden birisinin perdesinin aralığından bakardı. Ailenin büyükleri olan oğlanın annesi ya da kız kardeşlerinin ve her iki ailenin de iyi tanıdığı aile dostlarının da katıldığı kıza bakma faslı başlardı. Bu bakmada kız evine hebersiz misafirliğe gidilir evleri ve avluları temiz mi? Kız ayağına tetik mi? Hamarat mı? Evcimel mi? Güleç mi? Diline hakim mi? Terbiyeli mi? vs. özellikler kontrol edilir. Eve dönünce de aralarında konuşulur:

"Kelebacım hanım hanımcık, yüzü güleç, ayağına tetik pek güzel pek güzel"

"vallaha ben de beğendim, evleri de pek temizdi. O deelden kilimin altına da baktım. Köşe bucak bal dök yala"

Beğenmediklerinde ise "Vaaa bacım pek de uluğumuş, elinden iş gözünden yaş çıkmıyo elinden gabıklı yumurta yenmez"

Daha sonra hamam faslı olurdu. Burada kızın cilt hastalığı(sıraca) ya da kusurunun olup olmadığı çaktırmadan kontrol edilirdi.

Daha sonra kız isteme (kız bitirme) faslına geçilirdi. Allah'ın emri Peygamberin kavliyle kız istenir kız evi de olumlu cevap verirse "kız bitirilmiş" olurdu. Bu olay helvalı dürüm dağıtılarak tüm çevreye duyurulurdu. Tüm ahali duyardı ki o kız ile o oğlan için söz kesilmiştir. Onlar yavukludur.

Daha sonra nişan takılır. Bu nişana tüm tanıdıklar çağrılır. Çalgılı, çengili, yemekli eğlence düzenlenir yüzükler takılır.

Daha sonra düğün hazırlığı başlar. Düğün günü "okuntu" dağıtılarak tüm hısım, akraba, eş, dost ve tanıdıklara haber verilir. Oğlanın kardeşlerine "kardeş yolu" denilen para gönderilir. Onlar da bu paralarla kendilerine ve çocuklarına düğünde giymek için üst baş alırlar.

Eskiden düğünler 4 gün sürerdi.

Birinci gün (Peşembe ikindi namazından sonra) bayrak kalkar, alemdar asılır. Perşembe akşamı (Misafir çok olursa Cuma akşamı da sarmaya devam edilir) kadınlar sarma sarar (yaprak dolması).

İkinci gün (Cuma) daha çok köyün veya ilçenin içinden gelen misafirler ağırlanır, yemekler sunulur, eğlenceler tertip edilir.

Üçüncü gün daha çok köyün veya ilçenin dışından gelen misafirler ağırlanır, dışardan gelen misafirler düğün sahibinin evinde ve yakın komşuların evlerinde yatırılır. Her komşu misafiri kendisi ağırlar akşam çalgıcılar bu mşsafirlerin bulunduğu evleri tyek tek dolaşarak ince saz (Keman, cümbüş, darbuka, klarnet) çalar.

Yemekler sunulur, eğlenceler tertip edilir. Yemek 3 gün verilir. Gelin indikten sonra yemek verilmez.

Akşam takı töreni yapılır. Eskiden para ve altın çok takılmazdı. Daha çok ev eşyası takılırdı. Tencere, tava, dilikli(Bakırdan kapaklı tabak), gaz lambası, kilim, seccade(namazlağa), ekmek bıçağı, kepenek...

Kısaca yeni kurulan ev için gereken eşyalar olurdu. Herkes kendi ekonomik gücüne göre takı takardı. Mugallit(komiklik yapan) birisi de eski püskü bir ceket atardı ortaya herkes gülüşürdü.

Dördüncü gün çeyiz sergilenir daha sonra gelinle beraber yeni kurulan eve taşınırdı. Oğlan evi gelin almaya konvoyla giderdi. Bu konvoy yol uzaklığından bağımsız olurdu. Uzak bir köy de olsa kapı bir bomşu da olsa bu konvoy oluşturulurdu. At arabaları, traktörler, atlar ne varsa koşulurdu. Gelin alındıktan sonra mutlaka mezarın etrafında bir tur atılır ondan sonra gelin yeni evine indirilirdi.

DÜĞÜNDE UYULMASI GEREKEN ADETLER VARDI

-Damat,düğün boyunca her gittiği mekâna sağdıçla beraber gider. Sağdıç damadın bir eşyasının (genellikle ayakkabısı) çalınmaması için gayret sarfeder. Eğer ayakkabısı çalınırsa, çalan kimseye mükâfât verilerek ayakkabı geri alınır.

-Gelinin çeyizi evinden,damat evine yüklenirken yastığı misafilerden birisi tarafından kaçırılır. Kaçıran yastığı damada götürür. Damat yastığı alır ve kaçırana mükâfat verir.

-Gelinini damat evine getirecek arabanın önüne hediye olarak el dokuması kilim bağlanır. Düğün konvoyuna katılan araçlara ise hediye olarak kumaş veya havlu bağlanır.

-Gelin, araca anne babasına ve yakınlarına vedâ ederken, ağabeyi tarafından veya yakın bir erkek tarafından bindirilir.

-Gelinin yanında iki refekatçı bayan damat evine gider. Refekatçılardan birisi ön tarafa bindirilir ve kucağında tutması için büyük bir ayna verilir.

-Gelin damat evine girerken kapıda kurban kesilir.

-Damatın annesi ve babası gelinin bindiği araba veya atın önüne davet edilir. Gelinin kayınbabası ve kayınvâlidesi geline verecekleri hediyeleri ismen söylerler. "İki inek, 10 tane yanı kuzulu koyun bir de kara tosun" Bu sona eklenen "kara tosun" damattır.

-Gelin araçtan inmeden önce yine dua edilir. Damat gelini koluna takarak araçtan indirir ve gelin odasına kadar refekât eder.

-Damatın ve gelinin resmi nikahları olsa da mutlaka imam nikâhları da yatsı namazından önce imam tarafından kıyılır. Nikâhtan önce damada ve geline gerekli bazı bilgiler verilir. Damat, sağdıçla birlikte yatsı namazını kılmaya götürülür.

- Yatsı namazını kıldıktan sonra tekbirlerle gelin odasına getirilir. Orada bekleyen gençler, Damadın gelin odasına girişi sırasında sırtına yumruk vurmaya çalışırlar.

DÜĞÜN YEMEKLERİ

Çorba :Şehriye veya Türkmen tarhanası.

Pilav ve Hoşaf : Üzeri kavurma etle dolu pirinç pilavı ve üzüm hoşafı

Sarma : Bağ yaprağı dolması

Çorba : Bamya çorbası

Börek ve reçel : Ev yapımı börek , gül reçeli ve helva

Fotoğraflar

Video

Paylaş

• Tweet

• Güncelleme: 21.06.2015 12:32
• Okunma: 13655