Emirdağ'ın Edeleri

Köşe Yazıları / Rabia Barış

Emirdağ'ın Edeleri

Emirdağ’da kökenleri Ortaasya’ya dayanan ve Abdallar diye tabir edilen bir ırk vardır. Bu ırk dünyanın pek çok yerinde yer almakla beraber  Türkiye’de de farklı bölgelere yerleşmişlerdir. Emirdağ’a yerleşen abdallar yerleşik düzen kurarak göçebelikten kurtulmuşlardır. Emirdağlılar abdallara edeler demektedir. Edeler, sessiz ve mülayim kimselerdir. Komşularını rahatsız etmezler. İstisnalar dışında. Hırsızlık, huysuzluk, ahlaksızlık gibi olumsuz hareketleri yoktur. Topluma ve  kanunlara saygılıdırlar. Sözlerine ve borçlarına oldukça sadıktırlar. Bu halleri onları yüceltir, azınlık olarak Emirdağ’da rahatsız olmazlar.

Emirdağ’daki  Abdallar, ilk nüfusa yazılışlarında “Kıpti Müslim” diye kayıt edilmişler. 1975 yılında çıkan yazım yönetmeliğinde din haneleri  “islam” olarak değiştirilmiştir. Emirdağ’da bulunan edeler, daha çok Merkez Yeni Mahalle, İnkilap Mahallesi Cumhuriyet Mahallesi ile Davulga, Yenikapı, Hamzahacılı ve Gözeli köylerinde bulunmaktadırlar. Alevi mezhebinden olan edeler sünnilerle uyum içinde yaşayıp giderler. Edeler meslek olarak çalgıcılığı benimsemişlerdir. Yakın zamana kadar Emirdağ düğünlerini onlar yaparlardı. Her türlü çalgı aletini kolaylıkla ve ustalıkla kullanan edeler Emirdağ türkülerini de çok iyi yorumlamaktadır. Uzunca yıllar her düğün yapanın yolu edelerin kapısından geçerdi, böylece halk ve edeler içli dışlı yaşarlardı. Edeler ek iş olarak sepet örmekle birlikte, tarlalarda ırgatlık yaparlardı. Hızla değişen ve gelişen dünyada  edelerin yaptıkları işler de hızla değişti.

Günümüzde çalgıcılığın yanı sıra, onlarda çocuklarını okutup çalgıcılık dışında çeşitli işlere yerleştiriyorlar. Edeler fakir insanlar olmalarına rağmen sofraları meydandadır. İkram etmeyi yedirip içirmeyi severler. Kendi aralarında küs olsalar bile önemli günlerde birbirlerini hiç yalnız bırakmazlar. Ölüm, düğün gibi gerekli yerlerde herkes toplanır. Emirdağ’da bulunan edelerin bir de kendi aralarında konuştukları dil vardır.

Bu dile “teberce” denilmektedir. Dillerini nesiller boyu çocuklarına öğretmektedirler. Edeler renkli insanlardır. Davullarıyla, cümbüşleriyle, türkülerle, şarkılarla hayatı cıvıl cıvıl yaşamaktadırlar.

Rabia Barış

  • Okunma: 8789

Yorumlar (11)Yorum Yap

  • Yasin

    Abdallar hakiki Türkmen Alevisidir. Horasandan gelmedir. Orta Asyada Abdal diye bir ırk yoktur. Milleti yanlış bilgilendirmeyin.

  • davulgali

    fransadan selamlar hersene izin varinca edelerle calgi caldirip muhappet icmeyi
    sizden ogrendim selamlar alemci hemserilerim edeler

  • ilker celiker

    merhaba edelerle ve emirdaglilar gecmisim var vallahi ogunleri ozledim bende belcikaya geldime uzuluyorum herzaman onlarla gun geciriyordum aptal orhana ve saite selamlar

  • Ömer Faruk YALDIZKAYA

    Ömer Faruk YALDIZKAYA'nın 'EMİRDAĞ'DA ABDAL GELENEĞİ' başlıklı AFYONKARAHİSAR ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU'nda sunulmuş bilimsel bir tebliği var.Bu tebliğ ABDALLAR konusunda sunulan ilk bilimsel tebliğdir.Bilginiz olsun...

  • huseyn

    mrb ben belcikadan huseyn edelerdenim edeler emirdagin nesesi rengi ben yeni geldim buraya simdiden guzel emirdagimizi cok ozledim.......HUSEYN ATES

  • ayse yigit

    Rabia abla yine guzel bir konuyu islemissin,eline yuregine saglik,Edeler Emirdagimizin guzellikleri,zenginlikleridir.Brukselden selamlar.

  • serkan

    geben fiyfinlari genlet dIngIla gidecez:)
    (muzik aletlerini getir dugune gidecegiz)eskilerden aklimda kalan teberce bir cumle:)

  • ibrahim ozguler

    Merhaba dostlar siz edeleri cok seviyoruz emidagli olupta mutlaka birdugun yapmistir edeler. Edeler sadece secim zamani cok aranir oyalabilmek icin fakat baska zaman unutulur. yerel yonetimler herzaman daha cok ilgi gostermesini dusunuyorum. herkese selam

  • gurbuzkocaman

    edeler edeler basimizdaki edeler sinif arkadaslarimiz emirdagimizin guzellikleri ve dost insanlar bizler sizleri seviyoruz nasil emirdaginda seviyorsak avrupanin baskenti belcika gentten de sizleri seviyoruz belcika gentten hepinize slmlar edelrim

  • faki edeer

    edeler emirdaginin asli unsurlaridir bektasilerdir emirdagin kurulusundan daha evelde vardir temerce denen dili konusurlar benim temel komsularimdir asil vatanlari hazar denizinin gûneyidir cocuklugum onlarin arasinda gectigi icin temerceyi azda olsa bilirim birkismi mucaliyla beraber gelmistir birkismi polatlidan gelistir polatlidan gelenlere geygel denir teberce farsi agirlikli bir dildir gereli arastimayi yaptik kis birzaman sonra yayinlayacagiz bir kismi emirdag vakvinin cikacak sayisinda cika bilir rabia ablanin duyarliligin her zaman taktir etmisimdir saygilar

  • oguz Yeşilördek/Antalya

    Artık üçgün üç gece düğünleri mazide kaldı.Bunun yanında edelerde işsiz kaldı bir kişi bir org aletiye artık bir düğünü yapabiliyor.. Edelerin büyük kısmı göç ediyorlar oldukça fazla bir grupta Antalya 'da ikamet ediyor burada müzikle uğraşanlar azınlıkta olmakla beraber inşaat,ve lokanta vd.gibi hizmet veren sektörlerde çalışmaktadırlar. Ama yinede Emirdağlılığını unutmuyorlar.